یکی از اختلافات علم اصول ماهیت عقل است.ما دوتا عقل داریم یا یک عقل داریم با دوتا ادراک! شیخ الرییس می گوید ما یک عقل داریم دو جور درک میکند.مثل ماها نسبت به مسایل دوجور درک می کنیم.نسبت به فامیل خودمان یک جور قضاوت می کنیم ولی نسبت به دیگران جور دیگر حکم می کنیم..این دو جور درک است..
این قضاوت های دوگانه شیخ الرییس را مجبور ساخته وارد این بحث ها شود.البته این در دوحیطه مطرح می شود یکی جامعه شناسانه مثل آنچه که بیان شد وهمیشه هرکس که به نفع ما باشد وبرای ما باشد به نفعش حکم می کنیم اما یک دیگاه فلسفی دارد که عقل نظری و عقل عملی داریم...
خب این نزاع برای فلاسفه در این شق مطرح است.بهمنیار کتابی دارد به نام التحصیل که بعد از النجات شیخ الرییس کتاب دوم مشاء است.قبلا درس برای نجات بوده است. النجات من بحر الضلال!! اما آلان چه؟! خب این بهمنیار مطالب شیخ را خوب فهمیده است.
بهمنیار می گوید ما دوتا عقل داریم و خلاف شیخ نظر می فهمد.این اختلاف تا آلان هم هست.. بعد وقتی به بحث های اصولی وارد می شود می گوید یک عقلی غیر از عقل فلسفی داریم.عقل فلسفی مدرک واقع وحقیقت هاست ویک عقلی داریم که به نفع عقلاء است.عقل عقلایی در علم اصول پیدا می شود که خلاف عقل صدرایی است.حقیقت مرگ وحقیقت سوال وجواب وحقیقت پاسخگویی به خدا.. اینها مال عقل صدرایی است.اما عقلاء به مرگ هم اعتنا نمی کنند ومی گویند مال من نیست. دنبال منافع شخصی است. عقلاء می گویند پول هر چه بیشتر بهتر است.این را ملا صدرا قبوا ندارد اینها را سفیه می داند.
