طرح کلی عقلانیت در مسیر عبودیت

نقش عقلانیت درزندگی

طرح کلی      "عقلانیت  مسیر عبودیت"

نگاه من به عبودیت :

     اصل اساسی در هدفی که برای خود ترسیم کرده ام عبودیت حقیقی است.وبرای رسیدن به این هدف هر انسانی نیازمند یک طرح جامع برای پیمودن این مسیر است. قطعا انسان به عنوان انسان بودن خود نمی تواند این طرح جامع را  برای رسیدن به اهدافش ترسیم کند چراکه باید قبل از آن خود آگاهی کامل به خود وجهان پیرامون خود داشته باشد در حالی که این انسانی که به مقتضای فطرت خود به دنبال حقیقت و جستجوی دانش وجواب به سوالات بی شمار خود است هنوز به نحوه کارکرد جسم خود پی نبرده ، چگونه بتواند از روح متعالی خود که مظهر ذات حق تعالی است پرده ای از آنرا بگشاید و مقداری از حقیقت انکار ناپذیر آن را پی ببرد..

حال این انسانی که از درک طبیعت پیرامون خود واز تغییراتش عاجز مانده وهنوز که هنوز است با آن همه ادعاهای دهن پرکن از تکنولوژی وپیشرفت حتی نتوانسته خود را درست بشناسد و گمان کرده با نفی روح متعالی می تواند این مساله را حل کند! در حالی اساسا قوانین حاکم بر انسان در پرتو روح وجسم انسانی است وبا نادیده گرفتن یک قسمت این قانون مطمئنا دچار خلل است!!

حال که من عاجز حتی از شناخت هدف خودم هستم که این اول راه است که انسان کشف کند که چقدر محتاج است وتازه با این وجود  کمی از حقیقت خود را شناخته ودرک کرده باید به سوی حقیقتی فراتر که وجود حقیقی است روی بیاورم وملتمسانه از او حقیقت چیستی خودم را بخواهم و نگاهم به زندگی ام مشخص شود چه در حیطه تفکراتم وچه در حیطه عملم... واینجاست که نور این کلام حق از جلوه تام حق تجلی می کند که :

تمام احکام تشریعی وتکوینی اسلام مسیری است برای پیمودن زندگی در مسیر عقلانیت برای هدف بزرگی که برایش ترسیم کرده وآن عبودیت است..!

معنای عقلانیت:

     اسلام برای انسان نظریه عقلانیت را مطرح کرده است وتنها چیزی است که او را به سوی کمال حقیقیش رشد می دهد..

اما معنای عقلانیت یعنی

طرح کلی عقلانیت:

     این عقلانیتی که اسلام ترسیم کرده باید از دوجهت بررسی شود:

1.       حیطه نظری(بنیاد ونظام فکری انسان)

نظام فکری انسانی متشکل از:

1-     عقاید

2-   باورها وارزش ها

واسلام برای رشد عقلانی به این حیطه ،اساسی را بنیان نهاده که موهومات وتخیلات را از این ساحت نگاه می دارد.

در باورها وارزشها باید دید دیدگاه اسلام از این نظر چیست؟کان بحث هایی که در فلسفه اخلاق مطرح می شود باید دید اسلام چه ارزشهایی را نشان عقلانیت انسانی قلمداد می کند.البته توجه شود مراد ارزش هایی که دین برای انسان معرفی می کند به این معناست که این ارزش هایی است که روح متعالی انسان را جلا می بخشد وحیثیت کاشفیت از تعالی روح انسانی دارد نه با این نگاه که صرفا یک ارزش به حساب بیاید!!

از نظر اسلام باید عقاید انسانی را در 4مقوله بررسی کرد:

1.       معرفت شناسی(راه شناسی)

2.     خداشناسی

3.    حجت شناسی

4.     خودشناسی

2.     حیطه عملی(تعادل روحی انسان)

یعنی اسلام فقط با بیان نظریات و افکار وجهان بینی به نظام فکری انسان عقلانیت نمی بخشد بلکه دستورهایی نیز برای به عقلانیت رساندن انسانی حتی در حیطه عمل نیز وجود دارد که متاسفانه کمتر به آن توجه شده ومغفول مانده است.

عقلانیت در حیطه عملی به این معناست که:

1.       من در برابر خودم چگونه به عقلانیت برسم؟! که در اینجا اسلام طرح پرهیز از هوای نفس را می دهد.یعنی عقلانیت من با خودم بدین معناست که روح خود را با پرهیز از هوای نفس معادل کنم..

2.     من در برابر خدا چگونه به عقلانیت برسم؟! عقلانیت در اینجا یعنی همان کنده شدن از غل وزنجیر عالم ماده وپرواز به ساحت عقلانیت انسانی به حدی که مرز عالم لاهوت رسید واز آنجا به طور شهودی رسید که این هم کمال عقلانیت است نه چیزی مضاد آن! در اینجا اسلام طرح سیروسلوک عملی را ارائه می دهد..

3.    من در برابر اطرافیانم چگونه باید عقلانی برخورد کنم؟!

که این محیط اطراف نیز خود اقسامی دارد:

1-     دستوراتی که دررابطه من با خانواده

2-   دستوراتی که دررابطه من با نزدیکانم(دوستی)

3-  دستوراتی که دررابطه من با محیط زیست زندگی

4-   دستوراتی که دررابطه من با جامعه

راه شناسی:

الف) امکان شناخت

ب) ابزار شناخت

ج) منابع شناخت

د) ارزیابی منابع

و) ذهن شناسی ونظریه شناخت آیه ای شهید مطهری ونقد وبررسی  آن

ه) واقعیت وحقیقت؟!

خداشناسی:

الف) حق شناسی نه واجب الوجود شناسی!

ب) سیروسلوک

ج) ایمان وجایگاه آن

د) معاد شناسی

## رابطه بین حـــــــــــــــق وخلــــــــــــــــــــــــــــــــــق:

الف)چرایی آفریدن؟!

ب) مساله عدل الهی

ج)مساله شرور ومشکلات آفرینش:

1. رنج وسختی در زندگی انسان

2. ظلم وستم در جامعه

3. تفاوت تبعیض در خلقت

د) تکلیف ومسئولیت

حجت شناسی:

الف) جایگاه عقل وتفکر

ب) اهداف انبیاء وبعثت انها

ج) مختصات انبیاء

د) اسلام ورفع نیاز های امروز

ه) قرآن شناسی

خود شناسی:

·        انسان وخودشناسی:

الف) استعدادها

n     شعاع آگاهی انسان وسطح خواسته های او

1.       پرورش جسم

2.     پرورش روح

ب)محدودیتها:

1. وراثت

2. محیط طبیعی

3. محیط اجتماعی

4. تاریخ وعوامل زمانی

-- طغیان انسان علیه محدودیتها

·        انسان وخودآگاهی:

الف) خودآگاهی فطری

n     فطرت شناسی

ب)خود آگاهی فلسفی

ج) خودآگاهی جهانی

د)خود آگاهی طبقاتی

و...                                                                                  اردیبهشت ماه 1395